ผมคุยเรื่องนี้กับใครบางคนเมื่อไม่กี่แล้วก่อน แล้วเขาก็แนะนำให้ผมเขียนบทความเกี่ยวกับเรื่องนี้ ตอนแรกผมก็ไม่ได้อยากจะเขียนเท่าใดนัก แต่ไหน ๆ ก็มีเวลาว่างแล้ว ผมก็ขอแสดงความเห็นในเรื่องนี้เสียหน่อย
ผมมักเห็นโพสต์ในเฟสบุ๊คที่บอกว่ามนุษย์เรานั้นมีเจตจำนงอิสระ เช่นคำคมของโคคาโคล่า “ชีวิตคือสิ่งที่คุณสร้าง” และ “กำหนดชีวิตของคุณเอง” … “คุณและคุณเท่านั้นที่ต้องรับผิดชอบต่อการกระทำของคุณ”
สิ่งที่ผมคิดเมื่อได้ยินแบบนี้คือ “เหลวไหลชะมัด” พูดง่าย ๆ เลย เจตจำนงอิสระนั้นไม่มีอยู่จริง มันมีอยู่จริงในแบบอ้อม ๆ เท่านั้น เช่นตอนที่คุณตัดสินใจว่าจะกินอะไรเป็นอาหารเย็น แต่ก็เท่านั้น คนทั้งช่างเดียงสากันเหลือเกิน ถึงขั้นที่ไม่รู้ว่าตนนั้นไม่มีสิทธิ์เลือกเลยในเรื่องของการมีตัวตนของตัวเอง ผทคิดว่านี่เป็นสิ่งที่น่ารำคาญ
มีใครบ้างล่ะที่เลือกได้ว่าตนจะเกิดมาในโลกนี้เมื่อไหร่ อย่างไร และเกิดมาภายใต้สถานการณ์แบบไหน? ไม่มี เราเลือกชื่อ เพศ ชาติพันธุ์ หรือพ่อแม่ของตัวเองหรือเปล่า? ไม่ เราเลือกความสนใจและนิสัยของเราเองหรือเปล่า? ไม่
ประเด็นคือ เราไม่ได้เลือกอะไรทั้งนั้น มีสำนวนภาษาดัตช์อยู่อยู่สำนวนหนึ่ง … ชีวิตเป็นเหมือนกระดาษชำระ คุณได้ม้วนก็ม้วนนั้น เปลี่ยนไม่ได้ (ม้วนในที่นี้ หมายถึงบทบาทหน้าที่ต่าง ๆ ในชีวิต) พูดตรง ๆ คือ เราเป็นหมากในเกมหมากรุกของพระเจ้า
แต่ไม่ได้หมายความว่าการมีตัวตนอยู่นั้นเป็นสิ่งที่ไร้ประโยชน์ ไม่แปลว่าคุณไม่ควรจะทำอะไรเลยทั้งสิ้น และปล่อยทุกอย่างทิ้งไปเพราะ “ทำไปก็ไม่มีประโยชน์” ประเด็นคือ ไม่ว่าเราจะทำอะไรก็แล้วแต่ ทุกอย่างมันถูกกำหนดเอาไว้หมดแล้ว โชคชะตาของเราทั้งหมดถูกกำหนดเอาไว้หมดแล้ว
เราเปลี่ยนแปลงอะไรไม่ได้ นี่แหละคือคำนิยามของอำนาจที่เหนือสิ่งอื่นใดของพระเจ้า พระองค์ตัดสินใจได้ทุกอย่าง ควบคุมได้ทุกอย่าง เราทุกคนต้องทำตาม แม้ว่าเราจะชอบมันหรือไม่ก็ตาม แม้แต่เทวาดนางฟ้าเองก็ต้องทำตาม เรื่องสงครามครั้งยิ่งใหญ่บนสวรรค์ที่ท้าทายอำนาจของพระเจ้ามันไม่เคยเกิดขึ้นหรอกครับ ทุกอย่างอยู่ในแผนของพระองค์ทั้งหมด เป็นเพียงเหตุการณ์ที่ถูกกำหนดมาก่อนแล้ว เหมือนกับทุก ๆ ทิ่ง
ไม่มีอะไรต่อต้าน ท้าทาย หรือเป็นภัยต่อพระเจ้าได้เลยแม้เพียงสักนิดเดียว จำตรงนี้เอาไว้